Wielu autorów definiuje niepełnosprawność intelektualną dość podobnie. Jako jej główny aspekt wskazują zaburzenia funkcjonowania społecznego i osobniczego, które mają różną etiologię. Współczesne definicję odchodzą od definiowania niepełnosprawności na podstawie stwierdzanego poziomu funkcjonowania intelektualnego na rzecz stopnia nieprzystosowania do samodzielnego funkcjonowania w świecie. Najbardziej aktualna definicja niepełnosprawności intelektualnej znajduje się w piątej edycji klasyfikacji chorób i zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego z 2013 roku (DSM – V) i brzmi następująco: „Niepełnosprawność intelektualna to zaburzenie charakteryzujące się zarówno deficytem intelektualnym, jak i deficytem w funkcjonowaniu przystosowawczym z początkiem w okresie rozwojowym”.1 Współcześnie obowiązujące klasyfikacje diagnostyczne wyróżniają cztery stopnie niepełnosprawności intelektualnej: niepełnosprawność intelektualna w stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym i głębokim.Dla potrzeb niniejszej artykułu skupię się na opisaniu niepełnosprawności intelektualnej w stopniu lekkim. Ten stopień upośledzenia jest w przybliżeniu odpowiednikiem kategorii edukacyjnej „osoba wyuczalna”. Jest to najbardziej liczna podgrupa (około 85%) wszystkich niepełnosprawności.2 Osoby z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim rozwijają umiejętności społeczne i komunikacyjne w okresie przedszkolnym, przejawiają minimalne uszkodzenia w zakresie sensomotorycznym. Posiadają najczęściej umiejętności językowe, które pozwalają im na posługiwanie się mową do codziennych potrzeb, podtrzymywania rozmowy. W większości mają osiągniętą niezależność w zakresie samoobsługi. W życiu dorosłym zazwyczaj rozwijają umiejętności społeczne i zawodowe (praca głownie wymagająca praktycznych zdolności). Przy odpowiednim wsparciu osoby z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim mogą żyć w społeczności jako jednostki niezależne. Rozpoznanie niepełnosprawności intelektualnej w stopniu lekkim często bywa bardzo trudne. Trudności wynikają „między innymi z podobnych objawów zachowania się dziecka zaniedbanego i upośledzonego umysłowo, ponieważ często warunki środowiskowe, z których dziecko pochodzi, mogą wpłynąć niekorzystnie na jego ogólny rozwój.3 W 1992 roku Aleksandra Macierz wprowadziła pojęcie uczeń niepełnosprawny. Za takiego ucznia uznawane jest dziecko, które ma trudności w nauce i społecznym przystosowaniu wynikające z jego obniżonej sprawności. To dziecko, któremu potrzebna jest pomoc specjalistów w celu poprawy jego:
BIBLIOGRAFIA 1. K. Babińska, T. Pietras, P. Gałecki, Niepełnosprawność intelektualna – etiopatogeneza, epidemiologia, diagnoza, terapia, Wrocław 2012, s.32
2. L. Bobkowicz-Lewartowska, Niepełnosprawność intelektualna. Diagnozowanie, edukacja i wychowanie, Gdańsk 2011, s.47 3. J. Wyczesany, Oligofrenopedagogika – wybrane zagadnienia pedagogiki upośledzonych umysłowo, Kraków 1998, s.34 4. A. Maciarz, Uczniowie niepełnosprawni w szkole powszechnej – poradnik dla nauczycieli, Warszawa 1992, s.10 Autor: Kamila Marchewka
|
Integracja >